Uenani jamani uandanhaxendi eska p´amenchaticha n´i Wuhan China anapuecha, p´orhembisptiksï enga ataranhanjka kurhuchanicha, animalichani tsípiti enga anhajka eska t´irekua.Tatsik´ua exenhasti enga nu isïspti jimboka jarhaspti p´amenchaticha engaksï nu ninhapka m´a mercaduru arhikatarhu.1
Exenhasti enga animalicha usïndiksï kamanhi ini virus ka nu p´amenchaniksï engaksï p´inhaka ini virusï k´urhipucha p´amenchanhati ka istu itsakueatiksï ka keratani materhu k´urhipu.
Engaksï p´amenchani jaka itsakuxindiksï ini p´amenchikua ka p´ik´uatisï materhu k´uiripuecha enga p´ireaka, tsuonharioaka, jujunharikoaka ka Imani jimbo enga at´anhera gotitas de aerosolichani arhikata. 2
I aerosoli arhikaticha engachi jirejtak´a nitamaxindi ka chéramitarhu niarani.
Engaksï sanderhu p´amenchani jaka imastiksï eska:
-Nena itsakureaka ini virusï 2
-Na xani iondaua xararani p´amenchikua enga p´iuaka ka nu sesi pikuarerani 2
-Na xani iondaua xararani ini p´amenchikua enga ma ueneaka ka materhu p´amencheaka.2