Rí giinii, niwaa´taa´ ri xabií Wuhan China tsí najáñuu numú coronavirus (COVID-19) négoó xuaá ná nungujuii´ xukuu iyaa, xukuu ndúyaa gajmii xcua´nemá na´puu. Ndawaá ndiiyá ri mba´in xabo tsí na´jañúu nanguá´ma negoó ná xuáa ná nawatangujuí´ xukuu iyaa.1
Ri xkuáne´ndiyaa, na´tá rí xabo mago´ makreduú nandi ru´kue i´wií anguii´, xti´kúu ri magoo makredóne auun xukú tsí ma´mií xó gu´waá ru´kue ma´ne´ nandii, numúu ri naanguáa xó ri gáko ñajuúne.
Xo manu´góne ri xabo imbaa xabo na´ne ndédo nuthamijnée mi´guiwuéño´ ga´mí xabo tsí najáñuu, gue´doo nditáa, narátsí, na´ka iya rakó o ga´maá aerosol.
Aerosol rú´kue magóo mato´oo´ ná xuguí xubiuu xabo (xtetiuu) xi ndayeé xé gajmaa rakó o rau´.
Ri numuu ríga natuxú wiñuu xó nandíi, magó mi´thaá ndínumú xkuání riíga:
Xéne makredó nandíi rú´kue na´thárí marigá´xó nandíi múne xabo tsí cua´dámane.2
Wátha mbayoo maxthá, ru´ko´na´thá wátha mbayoo manún´goo ndédo ndigajmáane anjdo dédo matayaá ri maxtií´kuu´akiá´ ru´ko na´tá rí magó´ matuxuú xó nandíi.2
Ikaa intervalo de serie, ñajuu ri wátha mbayuu ndédo nanun´goo nandii asndo ndédo naxthá tsi najañuu ga´maá mbawii tsi nixthá na nirííga nandii. Ri natuxuune xcuáni, na´ta´ rí iwaá nacredoone ndedo ináki magiidu nandii.2
Xugíí ruúkue´natha xéne ca´goo ináki riíga natuxuu xó nandíi.